Ο Παραδοσιακός Τραχανάς
Θεωρείται εθνικό πιάτο της Κύπρου. Παράγεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και διατηρείται ολόχρονα σε κατάλληλες συνθήκες. Καταναλώνεται ως σούπα τον χειμώνα και ψήνεται σε ζωμό κοτόπουλου στον οποίο προστίθενται κομμάτια χαλλουμιού.
O «τραχανάς» είναι γνωστός σε ολόκληρη την Κύπρο και ιδιαίτερα στα χωριά, όπου υπάρχει καλά ανεπτυγμένη η κτηνοτροφία. Εύγευστο και θρεπτικό παλαιό παραδοσιακό φαγητό φτιάχνεται από ψιλοσπασμένο σιτάρι (γνωστό και ως κονάρι κατά την κυπριακή διάλεκτο) και ζυμώνεται σε κυλινδρική μορφή με, περίπου, λιγότερο από ένα εκατοστό διάμετρο και «απλώνεται» στον ήλιο για να ξεραθεί. Φτιάχνεται επίσης σε σούπα, συνήθως πιο πηχτή από άλλες σούπες.
Το σιτάρι αφού πλυθεί καλά, αλέθεται σε χειρόμυλο. Το άλεσμα γίνεται με ανάποδη περιστροφή, ώστε οι σπόροι, απλώς ξεφλουδίζονται και σπάζουν, αλλά δεν αλευροποιούνται. Στη συνέχεια αναμειγνύεται με ξινισμένο γάλα και το μείγμα τοποθετείται στη φωτιά. Όταν βράσει καλά το μείγμα πήζει, οπότε πλάθεται σε μικρά μακρόστενα κομμάτια που απλώνονται στον ήλιο όπου και ξηραίνονται. Τα ξηρά αυτά κομμάτια αποθηκεύονται και έτσι διατηρούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Κάθε φορά που η οικοκυρά επιθυμεί να μαγειρέψει σούπα τραχανά, παίρνει την ποσότητα που θέλει από τα αποθηκευμένα ξηρά κομμάτια, τα τοποθετεί σε νερό όπου φουσκώνουν κι ανοίγουν, στη συνέχεια δε τα ψήνει στη φωτιά, συνήθως σε ζωμό κρέατος. Ενώ ψήνεται η σούπα, μπορεί να προστεθεί και λίγη ποσότητα φρέσκου γάλακτος. Μπορεί επίσης να προστεθεί χαλούμι (είδος παραδοσιακού κυπριακού τυριού) κομμένο σε μικρά κομμάτια, που ψήνεται κι αυτό μέσα στη σούπα.Ο τραχανάς σερβίρεται ζεστός, αφού προστεθούν (κατά βούληση) αλάτι, πιπέρι και λεμόνι.
Την εύγευστη και θρεπτική αυτή σούπα, συνήθιζαν πολύ οι Κύπριοι σε παλαιότερες εποχές, ιδίως τον χειμώνα. Πολλοί δε σκληρά εργαζόμενοι, συνήθιζαν να τρώνε σούπα τραχανά την αυγή, πριν φύγουν για τη δουλειά. Συνηθιζόταν όμως και τα χειμωνιάτικα βράδια. Σήμερα αποξηραμένος τραχανάς, έτοιμος να μαγειρευτεί, πωλείται στα καταστήματα, εξακολουθεί δε ν' αποτελεί την αγαπημένη χειμωνιάτικη σούπα των Κυπρίων. |