Η κοινότητα Μαθιάτη βρίσκεται στην επαρχία Λευκωσίας και απέχει 22 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα. Είναι ένα ημιορεινό χωριό με θερμά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες. Γειτονεύει με τις κοινότητες Αγίας Βαρβάρας, Λυθροδόντα, Σιας, Δελικήπου και Αναλιόντα.

Ιστορικά Στοιχεία

Ο Μαθιάτης είναι καταγραμμένος στους πρώτους χάρτες των περιηγητών για την αρχαιολογική και ιστορική σημασία του, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη τόσο µε τα δύο μεταλλεία που υπάρχουν όσο και με την ανακάλυψη της κεφαλής του Βάκχου (2ος -1ος αιώνας π.Χ.), η οποία εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κύπρου και αποτελεί το έµβληµα του Κρατικού Θεάτρου, του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου.

Όταν, το 1878, η Κύπρος πουλήθηκε στους Άγγλους από τους Οθωμανούς Τούρκους και οι Άγγλοι ανέλαβαν επίσημα τη διοίκηση του νησιού, επέλεξαν να διαμένουν εκτός της πόλης με στόχο να αποτρέψουν τυχόν εχθροπραξίες. Εκτιμώντας το φυσικό περιβάλλον, τη γεωγραφική θέση και το ήπιο κλίμα της κοινότητας, ο Μαθιάτης στάθηκε η πρώτη μονάδα διοίκησης και διαμονής τους. Την περιοχή όπου διέμεναν οι Άγγλοι, οι κάτοικοι την ονόμασαν «Σπίθκια Αγγλικά». Το μόνο μνημείο που έχει διασωθεί από την τότε εποχή είναι το νεκροταφείο των Άγγλων το οποίο βρίσκεται στην είσοδο του χωριού (δρόμος Αγίας Βαρβάρας - Μαθιάτη).

Πριν το 1963 το χωριό είχε μικτό πληθυσμό, με 201 ελληνοκύπριους και 208 τουρκοκύπριους κατοίκους. Με την εσωτερική κρίση, τις εχθροπραξίες και τις διαταραχές που σημειώθηκαν τον Δεκέμβρη του 1963, οι τουρκοκύπριοι αναγκάστηκαν να φύγουν από το χωριό και να ζήτησαν καταφύγιο σε γειτονικά χωριά. Έτσι από τότε στην κοινότητα παρέμειναν οι ελληνοκύπριοι.

Μετά τον πόλεμο του 1974 και τις αλλεπάλληλες συνέπειες που ακολούθησαν, αρκετές οικογένειες προσφύγων εγκαταστάθηκαν στον Μαθιάτη.