Το Παραδοσιακό Πάσχα
Οι προετοιμασίες για το Πάσχα ή αλλιώς, κατά την κυπριακή διάλεκτο, την Λαμπρή, αρχίζουν από το Σάββατο του Λαζάρου. Αφού τα σχολεία έχουν κλείσει από την προηγούμενη τα παιδιά σε ομάδες, γυρίζουν το χωριό και τραγουδούν το «Τραγούδι του Λαζάρου», αναπαριστώντας την Ανάσταση του Λαζάρου. Ένα παιδί στολισμένο με αγριολούλουδα (κίτρινες μαργαρίτες και λαζάρους), αναπαριστά τον Λάζαρο, ενώ άλλα παιδιά αναπαριστούν τον Χριστό, τις αδελφές του Λαζάρου και άλλοι τραγουδούν το «Τραγούδι του Λαζάρου».
Την Κυριακή των Βαΐων οι γυναίκες παίρνουν κλωνάρια ελιάς στην εκκλησία, αφήνοντάς τα εκεί και μετά την Λαμπρή, μέχρι την ήμερα της Πεντηκοστής, ώστε η ελιά να αγιαστεί και να τη χρησιμοποιήσουν αργότερα στο σπίτι τους για το κάπνισμα. Την Αγία Εβδομάδα οι γυναίκες καθαρίζουν και συγυρίζουν τα σπίτια. Στα παλιά χρόνια οι νοικοκυρές ασπρογιάζαν τους τοίχους του σπιτιού, ως έθιμο, για να υποδεχθούν την Ανάσταση του Κυρίου.
Από τη Μεγάλη Δευτέρα έως τη Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές φτιάχνουν τα παραδοσιακά κουλούρια ενώ από τη Μεγάλη Τετάρτη έως το Μεγάλο Σάββατο το χωριό κατακλύζεται από τις μυρωδιές των φλαούνων που φτιάχνονται στους παραδοσιακούς φούρνους του κάθε σπιτιού.
Τη Μεγάλη Πέμπτη και το Μεγάλο Σάββατο οι νοικοκυρές βάφουν τα αυγά. Στις μέρες μας αν και υπάρχουν έτοιμες μπογιές για το βάψιμο των αυγών, σε πολλά σπίτια συνεχίζουν να χρησιμοποιούν «φυσικές» μπογιές με ξηρά κρεμμυδόφυλλα ή ρίζες για κόκκινα, μαργαρίτες για τα κίτρινα και φύλλα αμυγδαλιάς για τα πράσινα αυγά.
Από το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής ξεκινάει το στόλισμα του Επιταφίου. Στα προηγούμενα χρόνια οι κοπέλες κρατώντας καλάθια γύριζαν το χωριό και μάζευαν λουλούδια από τα σπίτια, ενώ οι νεαροί μάζευαν μυρσίνια από τους ποταμούς. Έτσι, ξεκινούσε το παραδοσιακό στόλισμα του Επιταφίου με τέχνη και μεράκι από τη νεολαία του χωριού. Τα τελευταία χρόνια ο Επιτάφιος στολίζεται την Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ, μετά το Θείο Δράμα της Σταύρωσης, από τις γυναίκες του Χριστιανικού Συνδέσμου Γυναικών.
Το Μεγάλο Σαββάτο, το πρωί, πραγματοποιείται ο Εσπερινός της Ανάστασης, η Θεία Λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. Ο ιερέας κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας προαναγγέλλει την Ανάσταση με το «Ανάστα ο Θεός κρίνων τη γη», τα μαύρα ρούχα που έχουν τοποθετηθεί στις εικόνες από την Κυριακή των Βαΐων για το Θείο Δράμα, πέφτουν, οι σκάμνοι κτυπούν δυνατά και ο ιερέας πετώντας φύλλα δάφνης αναγγέλλει την Πρώτη Ανάσταση.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας του Μεγάλου Σαββάτου, οι νεαροί κουβαλούν στο Κοινοτικό Πάρκο κορμούς δέντρων και διάφορα άλλα ξύλα, τα οποία τα τοποθετούν σε σωρό φτιάχνοντας έτσι τη λαμπρατζιά. Στην κορυφή τοποθετούν ένα ομοίωμα του Ιούδα, σύμφωνα με το έθιμο. Το βράδυ πριν να χτυπήσουν χαρμόσυνα οι καμπάνες για ν’ αναγγείλουν την χαρούμενη είδηση της Αναστάσεως του Κυρίου και να καλέσουν όλους τους Χριστιανούς να πάνε στην πιο χαρούμενη λειτουργία της Χριστιανοσύνης, ανάβουν τη λαμπρατζιά και μαζεύονται γύρω.
Η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως, γίνεται στις 12 ακριβώς τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς την Κυριακή του Πάσχα. Τα φώτα στην εκκλησία σβήνουν και ο ιερέας προβάλλει από την Ωραία Πύλη κρατώντας είτε μια δέσμη τριάντα τριών κεριών είτε το τρικέρι αναμμένο με το Άγιο Φως και ψάλλει το «Δεύτε λάβετε Φως εκ του ανασπέρου φωτός». Όλος ο κόσμος ανάβει τα κεριά του από το Άγιο Φως της Αναστάσεως και στη συνέχεια ιερείς, ψάλτες και πιστοί βγαίνουν από την εκκλησία για τη λιτανεία. Στον περίβολο της εκκλησίας γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».
Οι πιστοί μετά το τέλος της Λειτουργίας μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους και με αυτό σταυρώνουν τις εισόδους των σπιτιών τους, σύμφωνα με το έθιμο. Επιστρέφοντας στα σπίτια τους τρώνε την παραδοσιακή αυγολέμονη, φλαούνες και τσουγκρίζουν τα κόκκινα αυγά ανταλλάσσοντας τις ευχές «Χριστός Ανέστη» και «Αληθώς Ανέστη ο Κύριος».
Το μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα γίνεται ο εσπερινός της Αγάπης και διαβάζεται το Ευαγγέλιο σε διαφορετικές γλώσσες. Στη προσπάθεια του το Κοινοτικό Συμβούλιο για αναβίωση των παλιών εθίμων της Λαμπρής, διοργανώνει σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Γονέων του Δημοτικού Σχολείου αλλά με όλα τα οργανωμένα σύνολα της κοινότητας διάφορες εκδηλώσεις με στόχο την αναβίωση των παλιών εθίμων και των παλιών παιγνιδιών της Λαμπρής, την Κυριακή του Πάσχα, τη Δευτέρα και Τρίτη του Πάσχα, όπως επίσης και την Κυριακή του Θωμά. Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στο Κοινοτικό Πάρκο. Διεξάγονται έτσι διάφορα παραδοσιακά παιχνίδια όπως: το σκοινί, ο ζίζιρος, τα σκαττούλικα, το διτζίμιν, οι σακκουλοδρομίες, οι αυγοδρομίες κ.ά.
|